THE CHANGES OF CULTURE OF J-POP FAN CLUB IN THAI SOCIETY FROM 1980s to 2020: A CASE STUDY OF J-POP FAN CLUB AND BNK48 FAN CLUB

Abstract

This study aims to investigate the cultural changes among Thai J-Pop fans from 1980 to 2020: a case study of J-Pop and BNK48 Fans, using historical methodology. The objectives included: (1) to study the ‘Japanization’ process that leads to the existence of J-Pop fans from 1980 to early 2000, as well as the popularity of Japanese Idol Groups”: BNK48 that occurred in Thailand from 2010 to 2020; (2) to explore cultural changes among Thai J-Pop fans. The findings suggested that “Japanese Popular Music” or “J-Pop” was introduced to Thai Society in the early 1980s. This kind of music was popularized among small groups of listeners, Thai people who used to live or study in Japan. The early generation of J-Pop fans were Thai adolescents who highly favored Japanese music, as well as having high economic status. During 1990s, J-Pop music had become more recognized among wider range of listeners, especially adolescents. These fans could manage to access and procure J-Pop-related products, along with conveniently receiving news about J-Pop artists. After that, in the early 2000s, the popularity of J-Pop declined due to the introduction of Korean entertainment culture. Consequently, most J-Pop fans used the internet. During this period, AKB48 was the only group of artists with a Thai fanbase. In 2010s, the franchise of AKB48 was purchased and brought to Thailand once again, leading to the forming of Thai Idol Band: BNK48. The presence of BNK48 resulted in the creation of the Thai fanbase, which included previous fans of AKB48 and newly introduced fans. The cultural presentation of Thai fans was mostly influenced by the Japanese Idol Fanclub. However, some activities were created and modified by Thai fans, with only a slight influence from the K-Pop Fanclub.

ปริญญานิพนธ์นี้มุ่งศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมของแฟนเพลงญี่ปุ่นในสังคมไทยตั้งแต่ทศวรรษ 1980 ถึงค.ศ. 2020 ด้วยวิธีการทางประวัติศาสตร์ โดยมีวัตถุประสงค์ 2 ประการคือ 1) ศึกษากระบวนการกลายเป็นญี่ปุ่น (Japanization) ในประเทศไทย ที่นำมาสู่การเกิดขึ้นของแฟนเพลงเจ-ป๊อปในช่วงทศวรรษ 1980 ถึงต้นทศวรรษ 2000 และการเกิดขึ้นของแฟนคลับศิลปินไอดอลแนวญี่ปุ่น BNK 48 ขึ้นในสังคมไทยช่วงปลายทศวรรษ 2010-ค.ศ. 2020 2) ศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมของแฟนเพลงญี่ปุ่นในสังคมไทย จากกรณีแฟนเพลงเจ-ป๊อปและแฟนคลับศิลปินไอดอลแนวญี่ปุ่น BNK 48 ในสังคมไทยช่วงทศวรรษ 1980 ถึงค.ศ.2020 จากการศึกษาพบว่า เพลงสมัยนิยมของญี่ปุ่นหรือเพลงเจ-ป๊อปเริ่มเข้ามาในสังคมไทยเมื่อต้นทศวรรษ 1980 แต่ในระยะแรกได้รับความนิยมในวงแคบ ๆ ในหมู่คนไทยที่เคยไปศึกษาที่ญี่ปุ่นหรือเคยอยู่ที่ประเทศญี่ปุ่นมาก่อน แฟนเพลงเจ-ป๊อปรุ่นแรก ๆ เป็นกลุ่มวัยรุ่นไทยที่มีความสนใจเพลงญี่ปุ่นอย่างหนักแน่นและมีฐานะทางเศรษฐกิจที่ดีด้วย ต่อมาในช่วงกลางทศวรรษ 1990 เพลงเจ-ป๊อปได้รับความนิยมในวงกว้างขึ้น กลุ่มแฟนเพลงเจ-ป๊อปยังเป็นกลุ่มวัยรุ่น โดยแฟนเพลงเหล่านี้สามารถซื้อหาสินค้าเพลงเจ-ป๊อปได้สะดวกขึ้น มี ช่องทางในการติดตามข่าวสารเกี่ยวกับศิลปินเพลงชาวญี่ปุ่นมากขึ้น จากนั้นในช่วงกลางทศวรรษ 2000 กระแสเจ-ป๊อปในสังคมไทยได้ถดถอยลงเนื่องจากการเข้ามาของวัฒนธรรมบันเทิงของเกาหลีใต้ แฟนเพลงเจ-ป๊อปจึงถอยร่นเข้าไปอยู่ในระบบอินเตอร์เน็ตเท่านั้น วัฒนธรรมสมัยนิยมของญี่ปุ่นที่เข้ามาในสังคมไทยช่วงเวลานี้และพอมีกลุ่มแฟนคลับอยู่บ้างคือศิลปินไอดอล AKB48 ของญี่ปุ่น ถัดมาในช่วงกลางทศวรรษ 2010 ได้มีนักธุรกิจชาวไทยซื้อลิขสิทธิ์แฟรนไชส์วงไอดอล AKB48 มาตั้งวงไอดอล BNK48 ในประเทศไทย จึงเกิดแฟนคลับของวง BNK48 ซึ่งมีทั้งกลุ่มที่รู้จักและติดตามวงไอดอล AKB48 มาก่อน และกลุ่มที่เพิ่งติดตามวง BNK48 โดยวัฒนธรรมของแฟนคลับมีทั้งที่รับแบบอย่างมาจากแฟนคลับไอดอลในญี่ปุ่นและที่เป็นกิจกรรมที่แฟนคลับชาวไทยคิดขึ้นเองโดยดัดแปลงมาจากวัฒนธรรมของแฟนคลับศิลปินเค-ป๊อปของเกาหลี