THE ROLE OF ANIME AS A SOFT POWER TOOL IN PROMOTING JAPAN'S NATIONAL IMAGE ON THE GLOBAL STAGE THROUGH THE JAPANESE FOOD INDUSTRY FROM 2014 - 2024

Abstract

This research explores the role of anime as a vital instrument of soft power employed by Japan to convey cultural values and promote the country's image globally, especially through "Food Culture," a prominent element that powerfully communicates cultural meaning. Focusing on contemporary Japanese anime from 2014 to 2024, a period marked by anime's global cultural influence, this qualitative study analyzes reviews, media sources, and academic literature within the frameworks of Joseph Nye's soft power theory and Simon Anholt's nation branding framework. Findings indicate that anime is not merely entertainment but a cultural vehicle that subtly reflects Japanese identity, particularly through recurring depictions of "Japanese food" in series such as One Piece, Naruto, Demon Slayer, Doraemon, and Shin-chan. These portrayals highlight both aesthetic appeal and culinary finesse while also expressing cultural values and Japan's meticulous way of life. The representation of Japanese cuisine in anime has inspired international audiences to engage with the culture through eating, cooking, or even traveling to Japan. Thus, anime not only enriches storytelling but also serves as an effective soft power tool, subtly shaping Japan's positive image worldwide through emotionally resonant and culturally immersive narratives.

งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของอนิเมะในฐานะเครื่องมือสำคัญของอำนาจละมุน (Soft Power) ที่ญี่ปุ่นใช้ในการถ่ายทอดวัฒนธรรมและส่งเสริมภาพลักษณ์ของประเทศในเวทีนานาชาติโดยเฉพาะ ผ่าน “วัฒนธรรมอาหาร” ซึ่งเป็นองค์ประกอบโดดเด่นที่สามารถสื่อสารคุณค่าทางวัฒนธรรมได้อย่างลึกซึ้งและทรงพลัง การวิจัยครั้งนี้มุ่งวิเคราะห์เนื้อหา อนิเมะญี่ปุ่นร่วมสมัยในช่วงปี ค.ศ. 2014 - 2024 ซึ่งเป็นช่วงที่อนิเมะมีบทบาทอย่างมากต่อการเผยแพร่วัฒนธรรมญี่ปุ่นในระดับโลก โดยใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผ่านการศึกษาเอกสารจากบทวิจารณ์ สื่อมวลชน และวรรณกรรมวิชาการ ภายใต้กรอบแนวคิดอำนาจละมุน (Soft Power) ของ Joseph Nye และทฤษฎีการสร้างภาพลักษณ์ประเทศ (Nation Branding) ของ Simon Anholt ผลการศึกษาพบว่า อนิเมะไม่ได้เป็นเพียงสื่อบันเทิง หากแต่เป็นเครื่องมือทางวัฒนธรรมที่ทรงพลังในการถ่ายทอดอัตลักษณ์ของญี่ปุ่นอย่างแนบเนียน โดยเฉพาะการนำเสนอ “อาหารญี่ปุ่น” ซึ่งปรากฏอย่างต่อเนื่องในอนิเมะหลากหลายเรื่อง อาทิ วันพีช (One Piece) นารูโตะ (Naruto) ดาบพิฆาตอสูร (Demon Slayer) โดราเอม่อน จิงจังจอมแก่น ฯลฯ ฉากการนำเสนอจากอนิเมะเหล่านี้ไม่เพียงสะท้อนสุนทรียะและความประณีต หากยังแฝงคุณค่าความหมายทางวัฒนธรรมอาหาร และวิถีชีวิตที่พิถีพิถันของชาวญี่ปุ่น การนำเสนออาหารญี่ปุ่นในอนิเมะจึงกลายเป็นแรงบันดาลใจให้ผู้ชมต่างชาติเข้าถึงและมีส่วนร่วมกับวัฒนธรรมดังกล่าว ไม่ว่าจะผ่านการบริโภค การลองทำอาหาร หรือแม้แต่การเดินทางท่องเที่ยวไปยังญี่ปุ่น ด้วยเหตุนี้ อนิเมะจึงไม่เพียงเติมเต็มเรื่องราวในเชิงศิลปะ แต่ยังกลายเป็นเครื่องมือสำคัญของอำนาจละมุนที่ทรงประสิทธิภาพ ซึ่งสามารถสร้างภาพลักษณ์เชิงบวกให้ประเทศญี่ปุ่นในระดับสากลได้อย่างแยบยล ผ่านการสื่อสารที่เข้าถึงอารมณ์และสอดแทรกสู่วิถีชีวิตของผู้ชมทั่วโลกอย่างลึกซึ้ง